Sürücü Psikolojisi Nedir?
Günlük hayatımızın her kesiminde, ister hareketlerimiz olsun ister davranışlarımız, her birinin ardında psikolojik etmenler yatmaktadır. Trafikte sürücü olarak yer alan insanların da bu psikolojik etkileri, trafikteki davranışlarına yansıtmaları oldukça doğaldır. Sürücü psikolojisi, günümüzde psikolojinin alt konularında yer almakta olup, detaylı olarak davranış psikolojisi içine girmektedir.
Sürücülerin trafikteki davranışları ele alındığında, bazı durumlar özellikle dikkat çekmektedir. Bunlardan ilki sürücünün, araç sürmedeki yetkinliği olarak tanımlanabilir. Sürücüler, araç kullanırken hem fiziksel olarak hem de psikolojik olarak buna hazır olmalıdırlar. Örneğin, sürücünün seçicilik kabiliyeti, dış dünyayı algılama becerisi ve olaylara karşı verdiği tepki süresi gibi nitelikler bir sürücüde bulunması gereken fiziksel ve psikolojik özelliklerdir.
Fakat sürücü psikolojisi, sürücünün kapasitesine de bağlı olan bir durumdur. Öyle ki, sürücünün motor becerileri ve tutumları, trafikteki psikolojik davranışlarını büyük ölçüde etkilemektedir. Örneğin trafik kuralları, tıpkı ahlak kuralları gibi toplumda düzeni sağlayan kurallardan biridir. Sürücüden bu kurallara uyması, bu kurallara uymama durumunda hatalarını görmesi beklenmektedir. Fakat sürücünün bu kuralları reddetmesi, aşırı tepki yoluna gitmesi durumunda, sürücüde araç kullanmak için yeterli kapasitenin olmadığı düşünülür.
Özellikle araç kullanmayı meslek haline getirmiş kişilerde, öfke kontrolü, sabırlı olmak gibi nitelikler aranmaktadır. Hem kendi güvenlikleri için hem de taşıdıkları, ister insanlar olsun ister eşyalar, trafikte hoşgörü kuralları çerçevesinde hareket etmeleri beklenir.
Günümüzde de sürücü belgeleri verilirken, özellikle de ehliyet sınavlarında, sürücülerin bu kabiliyetleri ölçülmekte ve sürücü psikolojisi olarak ne gibi tepkiler verdikleri saptanmaktadır. Bu saptamalar sonucunda, başarılı olan sürücüler trafiğe çıkmaya hak kazanır.
Ayrıca, yine araç meslek gruplarında yer alan sürücülerin belirli yıl arayla hem fiziksel hem de psikolojik muayeneden geçmeleri, sürücü psikolojisine verilen değeri gösteren önemli bir kanıttır. Çünkü belki canımızı belki de malımızı emanet ettiğimiz sürücülerin, hem kendi sağlıkları hem de trafikteki diğer insanların sağlıkları ve mutlulukları için psikolojik olarak da araç sürmeye hazır olmaları gerekmektedir.
Bu noktada sürücü psikolojisi, önemli bir konu olarak gittikçe önem kazanmakta, Türkiye’de de bunun için gereken önlemler alınmaya çalışılmaktadır.
